Burgwal 111
2011 BC HAARLEM

Monumentaal Grachtenpand in Haarlem

Dit woonhuis, met kenmerkende groene luiken en hijsbalk aan Burgwal 111 in Haarlem, is een Rijksmonument als pakhuis gebouwd in 1660. Het pand ligt in de populaire Burgwalbuurt, langs het Spaarne en het centrum van Haarlem met alle winkels en culturele voorzieningen op loopafstand. De uitvalswegen (o.a. naar Amsterdam en Schiphol) en openbaar vervoer zijn in de nabijheid (Station Haarlem 15 min. lopen). Duinen en strand op fietsafstand.
Het huis telt vier verdiepingen, en ligt met de voorkant aan het vaarwater van de rustige Burgwal, en heeft aan de achterkant een zonnige, ruim 9 meter diepe stadstuin met mooie vijver. De tuin wordt rondom besloten door een oude muur met bomen en begroeide schutting.

Geschiedenis
Vanaf 1660 tot 1977 was het huis niet bewoond, doch steeds in gebruik als pakhuis. In 1977 werd het gekocht door een jong gezin, dat het restaureerde onder Monumentenzorg en verbouwde tot een ruim woonhuis van vier verdiepingen met werkplaats en atelier. Kap en achtergevel werden vernieuwd, de voor- en achtergevel aan de binnenzijde voorzien van een spouwmuur met isolatie. De originele balkenplafonds zijn op begane grond en eerste verdieping behouden, op de tweede verdieping en in de kap vernieuwd. De vloeren zijn van zware grenen planken, in kleur geschilderd.

In 1987 kochten de huidige bewoners het pand, en lieten onder architectuur en toezicht van Monumentenzorg, restauraties en interne verbouwingen uitvoeren. De vensters zijn voorzien van achterzet-glasramen en functioneren zodoende binnen de normen van Monumentenzorg als dubbel-glasramen.
In 2007 is de dakbedekking vernieuwd met traditionele pannen, waaronder isolatie is aangebracht (Actis+ Thin Multifoil). Tevens is het bijbehorende zink- en loodwerk vernieuwd. Naar ontwerp van een tuinarchitect is het achtererf getransformeerd in een fraaie beschutte tuin met vijver, buitenkraan, zonneterrassen en tuinverlichting.

Indeling
Begane grond: entree met plavuizen-gang die doorloopt tot aan de achtertuin, met poortdeur naar de tuin. Onder de entree de waterput met in 2017 door PWN vernieuwde meter en kranen. Daarboven de gas- en elektra-meterkast, geheel vernieuwd in 2012. Halverwege de gang is de entree naar het woonhuis, met een kleine hal. Aan begin van de gang een garderobe die ook uitkomt in de garage aan de voorzijde. De garage met betonvloer, venster en brede dubbele toegangsdeuren is door een naar straatniveau gebrachte vloerverhoging geschikt gemaakt voor het parkeren van een kleine auto, maar nu in gebruik als werk- en bergruimte. Tevens bergruimte onder de vloer. Aansluitend aan de garage is een afgesloten betegelde droog- en wasmachine-ruimte met uitstort-gootsteen. Daarachter, naar de tuin toe gericht, een ruime woonkeuken met tegelvloer en dubbele openslaande deuren naar de tuin met terrasjes. Voorzien van de gebruikelijke apparatuur, alsmede een kleine boiler onder het aanrecht (Daalderop 10 l). De ruimten op de begane grond zijn - behoudens de garage - voorzien van vloerverwarming.
Vanaf de begane grond loopt in een besloten stenen “koker” een doorlopende wenteltrap met houten treden, die alle verdiepingen verbindt (het trappenhuis). Met op elke verdieping een kleine overloop.
Eerste verdieping: grote woonkamer met aan voor- en achterkant ramen naar gracht en achtertuin. Aan de voorkant vrij uitzicht op de Burgwal en het Spaarne, tevens een zgn. grote pakhuis-laaddeur. In een hoek van deze kamer staat een sfeervolle DRU Trio Gas-houthaard, met RVS-pijp door bestaand rookkanaal. In het achterdeel van de ruimte is de open eetkamer met fonteintje, openslaande deuren en uitzicht op de besloten tuin. Overloop, met toilet met mechanische ventilatie en fonteintje.

Tweede verdieping: slaap-/werkkamer met kastenwand en aansluitend open werkgedeelte. Aan de voorkant weer een grote pakhuis laaddeur en aan zijkant een groot dubbelglas-dakraam op Noorden . Badkamer met mechanische ventilatie, plavuizen vloer en ligbad, douche en afgesloten toilet.

Derde verdieping: van voor tot achter zolder onder de vernieuwde sporenkap, met entresol waaromheen een strakke draadglas afscheidingswand. Voorkamer: een werk-/slaapkamer met fonteintje en open werkgedeelte. Pakhuis-laaddeur en twee Velux-dakramen. Een vaste kledingkast.
Via halletje toegang tot afgesloten CV-ruimte met ATAG HR Combi E325C – ketel (2010) en Stork Boxventilator CML-E van de mechanische ventilatie (2003).
Achterkamer: slaapkamer met wasruimte, vaste kast en Velux-dakraam. Tevens met zeildoek afgesloten vliering voor bergruimte (koffers e.d.).

Rijksmonument
In de verkoopakte van het pand Burgwal 111 d.d. 6 juli 1660 lezen we :
“Een nieuw, sterck ende weldoortimmert packhuijs met drye coorensolders, zeer bequaem omme met een smalschip voor de wal te coomen, staende ende gelegen op het beste van de Burgwal over de St. Antoniusbrugh alhier.”

Het pand is, zoals in die tijd gebruikelijk, gefundeerd “op staal”. D.w.z. de draagmuren rusten niet op palen maar staan met een verbrede voet op de onderliggende bodem – in dit geval zand - vaak zo’n 80 cm onder het maaiveld. “Staal” heeft niets met metaal te maken, maar is een verbastering van een Oud Germaans woord dat “stand” of “staan” betekent.

Monumentensubsidie: bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed kan een Woonhuis-subsidie worden aangevraagd. Deze is bedoeld voor instandhoudingskosten aan monumentale onderdelen van een Rijksmonument. Het gaat om werkzaamheden die technisch noodzakelijk zijn, gericht op sober en doelmatig onderhoud en herstel. Hieronder vallen zowel restauraties als regulier onderhoud. Denk bijvoorbeeld aan buitenschilderwerk. Subsidieaanvraag en toekenning 1x per jaar.

* Over de geschiedenis van het pand en de verbouwingen
is uitgebreide documentatie ter inzage.
* Bouwkundig rapport beschikbaar